تفاوت ترانزیت و ترانشیپ چیست؟

ترانزیت به حمل‌ونقل کالا از طریق محدوده کشوری گفته می‌شود که در آن محموله در وسیله حمل بار (مانند کشتی، قطار یا هواپیما) باقی می‌ماند. ترانشیپ عبارت است از بارگیری یک محموله از یک وسیله نقلیه و بارگیری آن روی وسیله دیگر برای حمل به مقصد نهایی. تفاوت ترانزیت و ترانشیپ در این است که در روش حمل بار ترانشیپ، کالا از یک وسیله نقلیه تخلیه و در وسیله دیگری بارگیری می‌شود، اما ترانزیت تنها با یک وسیله انجام می‌شود.

تفاوت ترانزیت و ترانشیپ چیست؟

در اصطلاح عامه، ترانزیت به حمل‌ونقل کالا از طریق محدوده کشوری گفته می‌شود که در آن محموله در وسیله حمل بار (مانند کشتی، قطار یا هواپیما) باقی می‌ماند. ترانشیپ عبارت است از بارگیری یک محموله از یک وسیله نقلیه و بارگیری آن روی وسیله دیگر برای حمل به مقصد نهایی. تفاوت ترانزیت و ترانشیپ در این است که در روش حمل بار ترانشیپ، کالا از یک وسیله نقلیه تخلیه و در وسیله دیگری بارگیری می‌شود، اما ترانزیت تنها با یک وسیله انجام می‌شود. در ادامه، با هر یک از این دو اصطلاح به طور کامل آشنا خواهید شد.

تفاوت ترانزیت و ترانشیپ در جابه‌جایی محموله چیست؟

محموله‌ای که از طریق مرزهای بین‌المللی از کشوری به کشور دیگر منتقل می‌شود، محموله در حال ترانزیت نام دارد. اما محموله‌ای را فرض کنید که قرار است به‌صورت فریت بار دریایی، از کشوری بدون ساحل و بندرگاه، به کشوری دیگر ارسال شود. کشورها و مراکز تجاری زیادی در سراسر دنیا هستند که به آب‌های آزاد دسترسی ندارند و مجبورند برای صادرات یا واردات محموله‌های خود، از بنادر سایر کشورها استفاده کنند. برای درک بهتر تفاوت ترانزیت و ترانشیپ، مثال‌های زیر را در نظر بگیرید:

• اتیوپی که از بندر جیبوتی در این کشور به‌عنوان درگاه واردات و صادرات استفاده می‌کند.
• اوگاندا که واردات و صادرات خود را از طریق بندر مومباسا در کنیا انجام می‌دهد.
• مولدوای که برای ترانزیت محموله‌های خود از بندر کنستانتا در رومانی استفاده می‌کند.

بدین ترتیب، جابه‌جایی محموله بین کشورهای فوق به روش ترانشیپ انجام می‌شود. حالا بیایید به بررسی چند مثال برای ترانزیت بار بپردازیم.

• محموله از کشور الف به کشور ب (که می‌تواند دارای یک بندر دریایی باشد) و کشور ج (کشور بدون بندر دیگر) به کشور د منتقل می‌شود.
• محموله از کشور الف از طریق کشورهای ب و ج به کشور مقصد به نام د منتقل می‌شود که همه این کشورها، در یک اتحادیه مانند اتحادیه اروپا هستند.

بنابراین، جابه‌جایی بار در چندین مرحله و بر اساس قراردادهای گمرکی جداگانه، برای کشورهایی که مسیر هوایی، زمینی یا دریایی مستقیم بین آن‌ها وجود ندارد ترانشیپ و جابه‌جایی تک‌مرحله‌ای یا چند مرحله‌ای بین کشورهای تحت قرارداد مشترک، مانند کشورهای اتحادیه اروپا، ترانزیت نامیده می‌شود. بدین ترتیب ممکن است برای ترانزیت بار نیز از فریت بار چندوجهی یا ترکیبی استفاده شود، اما تفاوت در این است که در ترانشیپ، شرکت فریت بار از بندرگاه‌های واسط کمک می‌گیرد. 

بارنامه و فهرست کلی بار (مانیفست) محموله‌هایی که به مقصد چنین کشورهایی می‌روند، باید بند محموله در ترانزیت را به «نام کشور» داشته باشند. این بند به ورودی ترانزیت بندر یا کشور مقصد اشاره می‌کند و از این طریق، اعلام می‌کند که محموله برای مصرف در کشورهای بین مبدأ و مقصد در نظر گرفته نشده است. به‌موجب این بند، محموله ممکن است اجازه عبور از مرزهای بین‌المللی تحت کنترل گمرک را داشته باشد.

اگر این بند در بارنامه و فهرست کلی بار گنجانده نشده باشد، تردد از مرزهای بین‌المللی مجاز نخواهد بود و دریافت‌کننده ممکن است نیاز به ترخیص کالا از گمرک در بندر ورودی داشته باشد. در برخی موارد، خطوط کشتیرانی یا مقررات دولتی برخی کشورها ممکن است بر وجود بند «محموله در حال ترانزیت به کشور مقصد نهایی» اصرار داشته باشند. بسته به زیرساخت‌های موجود، شرکت‌های کارگو می‌توانند بارهای این‌چنینی را از طریق ترانزیت یا ترانشیپ ارسال کنند.

تفاوت ترانزیت و ترانشیپ در این مورد به اسناد و فرایندهای ترخیص گمرکی بین کشورها، توافقات تجاری و دیگر موارد همکاری آن‌ها بستگی دارد. اتحادیه‌ها و جوامعی مانند اتحادیه اروپا و جامعه توسعه آفریقای جنوبی، برای محموله‌های ترانزیت در قلمرو کشورهای تحت این اتحادیه‌ها، توافق‌نامه‌هایی تعیین کرده‌اند. در غیر این صورت، ممکن است شرکت کارگو برای ارسال بار نیاز به تغییر وسیله نقلیه و بارگیری مجدد داشته باشد. برای روش‌های باربری چندوجهی نیز ترانشیپ غیرقابل اجتناب است.

ترانزیت چیست؟

ترانزیت کالا نقش بسیار مهمی در زمینه مبادلات تجاری آزاد در فریت بار بین‌المللی ایفا می‌کند. این اصطلاح به انتقال کالا از محل بارگیری به مقصد (کشوری که تخلیه بار در آن برنامه‌ریزی شده است) از طریق قلمرو کشور ثالث که محل ترانزیت بار است، اشاره دارد.

در عمل، این بدان معناست که در کشوری که عملیات تخلیه و بارگیری انجام نمی‌شود، هیچ‌گونه عوارض گمرکی یا مالیات نیز پرداخت نخواهد شد. چنین هزینه‌هایی مربوط به کشور مقصد است، یعنی جایی که کالا تخلیه می‌شود. ترانزیت شامل حمل بار جاده‌ای، دریایی و ریلی است. این روش حمل بار، یکی از کلیدی‌ترین بخش‌های زنجیره تأمین است و برای تحویل کارآمد کالا به مقصد، ضروری خواهد بود.

برای مثال، یک کامیون، محموله صادراتی را در لهستان بارگیری و در بلژیک تخلیه می‌کند، اما برای رسیدن به بلژیک باید از آلمان عبور کند. کشور آلمان در این بین، کشور ترانزیت خواهد بود. تفاوت ترانزیت و ترانشیپ در اینجا مشخص می‌شود که جابه‌جایی بار بین کشورهایی انجام می‌شد که شرکت کارگو نیاز به تعویض وسیله نقلیه و یا تخلیه و بارگیری مجدد داشت. در این صورت جابه‌جایی بار به‌وسیله ترانزیت امکان‌پذیر نمی‌شد.

انواع ترانزیت چیست؟

مطابق با تقسیم‌بندی استاندارد، دو نوع کلی برای ترانزیت وجود دارد: داخلی و خارجی. اما هر یک از آن‌ها چه ویژگی‌هایی دارند؟

ترانزیت خارجی یک روش حمل‌ونقل است که شامل تغییر وضعیت گمرکی کالا می‌شود. این مورد شامل ترانزیت کالا از یک کشور به کشور دیگر، یا ترانزیت بار از یک قلمرو مثل اتحادیه اروپا به خارج از آن است. در نقطه مقابل، ترانزیت داخلی به روش حمل بار بین‌المللی در مرزهای گمرکی یک قلمرو از پیش‌تعیین‌شده، مانند اتحادیه اروپا گفته می‌شود. تفاوت ترانزیت و ترانشیپ در اینجا این است که حالت حمل‌ونقل در ترانشیپ ممکن است تغییر کند، اما به هر حال تغییر محتویات محموله مجاز نیست.

ترانزیت بار چه اهمیتی در زنجیره تأمین دارد؟

ترانزیت کالا حرکت سریع محموله از نقطه اعلام شده به مقصد را تضمین می‌کند و به تحویل بار سرعت می‌بخشد. این روش حمل بار، با برنامه‌ریزی عبور از مسیرهای بهینه، باعث کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل، جلوگیری از توقف‌های غیرضروری و کاهش کیلومترهایی می‌شود که وسیله نقلیه، خالی از بار حرکت می‌کند. در ادامه، به بررسی حمل بار به روش ترانشیپ می‌پردازیم که به شما کمک می‌کند درک بهتری از تفاوت ترانزیت و ترانشیپ پیدا کنید.

ترانشیپ چیست؟

ترانشیپ معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که هیچ مسیر تجاری مستقیمی بین مبدأ و مقصد وجود نداشته باشد. همه پورت‌های تجاری در جهان به طور مستقیم به هم متصل نیستند و گاهی برای ارسال بار بین دو کشور، نیاز به ارسال غیرمستقیم یا ترانشیپ دارید. یکی دیگر از موارد تفاوت ترانزیت و ترانشیپ برای ارسال بار بین پورت‌های غیرمتصل، مقرون‌به‌صرفه‌تر بودن ترانشیپ است؛ چرا که می‌توانید کانتینرها را با بهترین نرخ اجاره کنید و هزینه‌های فریت بار را کاهش دهید.

همچنین ترانشیپ به معنای تخلیه محموله از یک کشتی و بارگیری آن در کشتی دیگر برای رسیدن به مقصد نهایی گفته می‌شود. در طول این روش حمل‌ونقل، کانتینرها در سایت تجاری تخلیه، در کشتی دیگری بارگیری می‌شوند و به سمت مقصد حرکت می‌کنند. این نقطه میانی، به‌عنوان مرکز ترانشیپمنت شناخته می‌شود و تعیین‌کننده تفاوت ترانزیت و ترانشیپ است.

اگر به دنبال ترانزیت و ترانشیپ بار به‌وسیله کامیون‌ها و کانتینرهایی با هزینه مناسب هستید، می‌توانید با نمایندگی کشتیرانی و خدمات بار هوایی دیبا هوا دریا تماس بگیرید. این شرکت محموله شما را در روش‌های مختلف هوایی، دریایی، زمینی و ترکیبی با بهترین کیفیت و قیمت به نقاط مختلف جهان ارسال می‌کند.

ترانشیپ دارای چه فرایندی است؟

فرایند ترانشیپ شامل چندین مرحله مختلف است. در ابتدا، محموله از کشور مبدأ ارسال می‌شود. سپس به یک مرکز حمل بار فرستاده می‌شود که به‌عنوان مرکز ترانشیپمنت عمل می‌کند. پس از رسیدن به مرکز حمل بار، محموله به بندر مقصد هدایت می‌شود. هنگامی که محموله به بندر تعیین‌شده برسد، فرایند ترانشیپ تکمیل شده است. تفاوت ترانزیت و ترانشیپ در اینجا این است که در ترانزیت، از هیچ پورت مرکزی استفاده نمی‌شود.

به طور مثال، فرض کنید که محموله‌ای قرار است از دوربان در آفریقای جنوبی به مانیل در فیلیپین منتقل شود. هیچ مسیر مستقیمی بین این دو بندر وجود ندارد؛ بنابراین، کانتینرهای عازم مانیل با یک کشتی از آفریقای جنوبی به سنگاپور منتقل می‌شوند و سپس در کشتی دوم، از سنگاپور به مانیل بارگیری خواهند شد. در این مورد، سنگاپور مرکز ترانشیپمنت خواهد بود. چرا که این پورت، به بنادر مبدأ و مقصد متصل است.

کاربردهای ترانشیپ چیست؟

ترانشیپ یک روش بسیار رایج در صنعت فریت بار است. در این بخش به بررسی کاربردهای این روش حمل بار می‌پردازیم تا تفاوت ترانزیت و ترانشیپ برایتان به طور واضح‌تری مشخص شود.

• جابه‌جایی بار بین بنادری بدون ارتباط مستقیم: یکی از کاربردهای اصلی حمل بار به روش ترانشیپ، زمانی است که هیچ ارتباط مستقیم هوایی، زمینی یا دریایی بین پورت مبدأ و مقصد وجود ندارد. (بسیار گران است).
• حل مشکلات کشتیرانی: دلیل دیگری که باعث می‌شود شرکت‌ها و تولیدکنندگان از ترانشیپ استفاده کنند، این است که گاهی اوقات بندر مقصد به دلیل جزرومد شدید در دسترس نیست یا نمی‌تواند کشتی‌های بزرگ را بپذیرد. در چنین حالتی، کانتینرها برای رسیدن به مقصد به کشتی کوچک‌تری منتقل می‌شوند.
• صرفه‌جویی در هزینه‌ها: صرف‌نظر از مشکلاتی که ممکن است در بنادر پیش بیاید، یکی از مهم‌ترین موارد تفاوت ترانزیت و ترانشیپ در هزینه‌ها خواهد بود. حمل مستقیم بار معمولاً هزینه‌بر است. ترانشیپ ممکن است به زمان بیشتری نسبت به ترانزیت احتیاج داشته باشد، اما حداقل هزینه را برای حمل کالا تضمین می‌کند.
• حمل بار بین وجهی: حمل بار بین وجهی ترکیبی از دو یا چند روش حمل بار به‌منظور جابه‌جایی محموله از مکانی به مکان دیگر است. چنین مواردی، نیازمند ترانشیپ هستند. برای مثال، ممکن است مجبور شوید یک محموله را با راه‌آهن از نقطه الف به ب منتقل کنید و سپس در نقطه ب، سوار کشتی کنید تا به نقطه ج برسد. تفاوت ترانزیت و ترانشیپ در اینجا این است که باربری بین وجهی از طریق ترانزیت امکان‌پذیر نیست.
• اجتناب از محدودیت‌های سیاسی و قانونی: همچنین ممکن است گاهی اوقات نیاز داشته باشید از برخی محدودیت‌های قانونی یا سیاسی درمورد انواع خاصی از محموله‌ها، اجتناب کنید. از این رو، برای دور زدن تحریم‌های تجاری یا سایر مقرراتی که صادرات مستقیم محموله را محدود می‌کند، می‌توانید از ترانشیپ استفاده کنید.

اکنون که کاربرد حمل بار به روش ترانشیپ را می‌دانید، بیایید تفاوت ترانزیت و ترانشیپ را به‌صورت عملی بررسی کنیم.

تفاوت ترانزیت و ترانشیپ به طور عملی چیست؟

فرض کنید که محموله وارد یک بندر گمرکی در یک کشور خاص شده، اما تخلیه نمی‌شود و به بندر یا فرودگاه دیگری در داخل یا خارج از آن کشور حمل می‌شود. در این روش، کالا همان‌طور که بدون پرداخت عوارض وارد آن کشور می‌گردد، از آن خارج خواهد شد و هیچ صورت‌حسابی به‌عنوان ورودی پر نخواهد شد. به این روش حمل بار، ترانزیت می‌گویند. حالا بیایید تفاوت ترانزیت و ترانشیپ را به طور عملی توضیح دهیم.

برخلاف ترانزیت، در ترانشیپ، محموله وارد پورت مبدأ شده و از کامیون، کشتی یا هواپیما تخلیه می‌شود. سپس در کشتی یا هواپیمای دیگری بارگیری می‌شود. در این مورد، برای حمل بار باید قبض ورودی پرداخت شود. البته بسته به قوانین مرکز ترانشیپمنت، ممکن است از برخی هزینه‌ها یا تمام آن‌ها معاف شوید. در ترانزیت، تخلیه و بارگیری مجدد محموله شامل پرداخت هزینه دوباره نخواهد شد.

سخن پایانی

ترانزیت و ترانشیپ، دو روش حمل بار بین‌المللی هستند که برای جابه‌جایی کالا از یک کشور به کشور دیگر استفاده می‌شوند. در ترانزیت، بار محموله با یک وسیله نقلیه از کشور مبدأ به کشور مقصد می‌رسد و در این بین، ممکن است از برخی کشورها عبور کند. کشورهای ترانزیت که بین کشور مبدأ و مقصد قرار می‌گیرند، در ترانزیت بار هزینه گمرکی دریافت نمی‌کنند. برای معافیت از پرداخت این هزینه‌ها نام کشور مقصد باید در بارنامه و فهرست بار درج شده باشد.